Gdyby zapytać przeciętną osobę, czy nie chciałaby zaprojektować swojej mapy, pewnie zdziwiłaby się takim pomysłem. Po pierwsze, po co, a po drugie, to na pewno strasznie trudne. Jak się jednak okazuje, przy odrobinie chęci nawet laik może stworzyć własną mapę fantastycznego świata.
Czym jest mapa?
Przyglądając się nawet najbardziej uściślonemu tematowi, warto na początku wspomnieć o podstawach podstaw. Jeśli zainteresowaliśmy tworzeniem map, należy przypomnieć sobie, czym one są. Mapa to po prostu graficzny obraz powierzchni jakiegoś terenu – Ziemi, nieba, innej planety, Wejherowa czy świata fantasy. Obraz ten wykonany jest na płaszczyźnie, w pomniejszeniu (w skali), z zachowaniem odwzorowania kartograficznego (w skrócie chodzi o poprawne przenoszenie punktów z powierzchni 3D na 2D) i przy zastosowaniu umownych symboli.
Czy tworząc mapy fantasy, musimy być kartografami? Oczywiście, że nie, chociaż im więcej wiedzy będziemy posiadać, tym nasze projekty będą bardziej profesjonalne. Wszystko zależy od naszych motywacji i chęci. No właśnie, po co w ogóle tworzyć takie „zmyślone” mapy?
Po co tworzyć swoje mapy?
Istnieje wiele różnych pobudek. Pierwszym i chyba najczęstszym powodem są sesje RPG. Mapy w takich rozgrywkach mogą sporo ułatwić i być miłym urozmaiceniem. Możliwość poruszania się po własnym wykreowanym świecie fantasy brzmi dla wielu pasjonująco. Jeśli nie mamy dużych wymagań estetycznych, nawet brak artystycznych umiejętności nie powinien być wielką przeszkodą, bo bardziej będą liczyły się ciekawe pomysły. Z pomocą mogą również przyjść dedykowane programy komputerowe, ale o tym później.
Mapy nie tylko przydają się na potrzeby gier. Czy wyobrażacie sobie książkę fantasy, która nie zawiera pięknie ilustrowanej mapy? No tak, połowa książek ich nie ma, ale druga połowa już posiada, więc to naprawdę sporo tytułów! Takie mapy nie tylko cieszą oko, ale też pomagają lepiej się wczuć się w klimat i zwizualizować sobie otaczający bohaterów świat (czyli bardzo podobnie jak przy rozgrywce RPG).
Co jednak, jeśli ani nie interesują nas gry, ani książki fantasy. Tworzenie map może być po prostu sztuką. Każdy powinien mieć jakieś zainteresowanie, a rysowanie/malowanie/projektowanie map brzmi bardzo oryginalnie. Próba odtworzenia świata, który został już opisany (np. przez ulubionego autora) brzmi jak odpicowany fanart. Równie dobrze możemy stworzyć sami coś zupełnie od zera, rozrysowując granice mapy tak, jak czujemy, że będzie dobrze. Stworzonymi pracami można dzielić się z innymi np. na Instagramie. Technik i sposobów tworzenia map jest tak wiele, że każdy powinien znaleźć coś dla siebie.
Programy do tworzenia map fantasy
Gdy zastanowimy się już na swoją motywacją, to musimy przejść do samego procesu projektowania mapy. Jeśli zależy nam na szybkości i praktyczności, to warto zdecydować się na program komputerowy do tworzenia map. Niełatwo jest znaleźć w tym celu coś dobrego i darmowego. Jeden z najpopularniejszych programów „Inkarnate” można wykupić w wersji pro, ale oferuje również demo. Darmowa wersja trzyma poziom i pozwala na proste i intuicyjne rysowanie całych krajów czy kontynentów.
W pełni darmowa jest natomiast aplikacja „Azgaara”, dzięki której mapy możemy tworzyć z poziomu przeglądarki. Na początku całość nie prezentuje się tak imponująco jak poprzedni program, jednak możliwości tego generatora również są duże. Nim przejdziemy do projektowania, warto zapoznać się z jakimś poradnikiem na YouTube, by w pełni wykorzystać potencjał oprogramowania.
Ręczne rysowanie map fantasy
Tutaj sprawa jest nieco bardziej złożona, ponieważ efekt końcowy mapy będzie szczególnie uzależniony od naszych umiejętności i wiedzy. Rysować możemy tradycyjnie jak i cyfrowo, co także wpłynie na wygląd dzieła. Jeśli wybierzemy projektowanie bez użycia tabletu, kluczowy będzie nawet dobór rodzaju papieru – czy mapa ma wyglądać na nieco podniszczoną jakby pochodziła z XVI wieku, czy może ma sprawiać wrażenie jakby specjalnie została podrzucona do nas z innego wymiaru przez posłańca? A może po prostu chcemy w celach pragmatycznych na szybko nakreślić ołówkiem zarysy granic, dodać parę nazw, znaczników i tyle?
Cokolwiek wybierzecie, warto jest zapoznać się z kilkoma praktycznymi poradami dotyczącymi tworzenia map.
- Nie wiesz jak zaplanować kształt lądów? W tym zadaniu może pomóc rozsypanie na kartce jakichś drobnych przedmiotów, np. kości do gry. Tak jak się ułożą, tak możemy nakreślić szkic mapy. Ważne są tu delikatne ruchy ołówka, by na wypadek pomyłek, móc łatwo wymazać niepotrzebne linie.
- Granice krajów możemy podzielić na naturalne i polityczne. Jeśli naturalne, to zazwyczaj będą cięższe do pokonania – góry, kaniony, rzeki. Jeśli polityczne, to ich kształty mogą być wręcz geometryczne, tak ja w przypadku niektórych stanów w USA. Samo rozłożenie siedlisk żywych istot także powinno mieć sens. Po co zakładać wioskę na pustyni, jeśli niedaleko znajduje się oaza?
- Mogą istnieć światy, w których prawa fizyki działają inaczej, jednak jeżeli nie planujemy takich fikołków, to warto przemyśleć kilka kwestii geograficznych. Przykładowo, rzeki mają tendencję do wypływania z wyżej położonych obszarów i kierowania się jak najkrótszą trasą do punktu niżej położonego. Ich źródło może leżeć w górach, a koniec wpływać do morza lub jeziora. Góry za to powstają przez stykanie się płyt tektonicznych – oznacza to, że układają się w długie pasma. Warto przeanalizować tu mapę naszego świata.